Το σοκ της διακοπής των προπονήσεων, τα social media, τα άδεια γήπεδα: Οι συμβουλές του ψυχολόγου Γιάννη Ζαρώτη

 

 

Χιλιάδες αθλητές ανά την Ελλάδα είδαν για 2η φορά σε σύντομο χρονικό διάστημα να ανατρέπεται η καθημερινότητα τους με αφορμή την πανδημία. Ο Γιάννης Ζαρώτης, Ψυχολόγος-Αθλητικός Ψυχολόγος μιλάει στο www.sportbubble.gr  για τις πρωτόγνωρες συνθήκες κάτω από τις οποίες είναι υποχρεωμένοι να λειτουργήσουν οι αθλητές και δίνει συμβουλές προκειμένου να διατηρηθεί η ψυχική τους υγεία.

 

"Έχω αναφέρει και σε ομιλίες μου κι από τη πρώτη καραντίνα πως αυτό που βιώνει αρχικά ένας αθλητής είναι το «Σοκ».  Η δραστηριότητα αναστέλλεται, οι στόχοι μετατίθενται χρονικά,   αναπτύσσεται θυμός και απογοήτευση, Χρειάζονται χρόνο για να «καταλάβουν» τη νέα πραγματικότητα.

 

Ακολουθεί η φάση της «Προσαρμογής». Σε αυτό το χρονικό διάστημα, οι αθλητές έχουν βρει τρόπους να ασκούνται, εντός και εκτός σπιτιού, ώστε να μην αδρανήσουν πνευματικά, αναπτύσσουν προγράμματα συντήρησης ή και «βελτίωσης» στοιχείων, διατηρούν επαφές με τους προπονητές τους μέσω τηλεδιασκέψεων και γενικά προσπαθούν να προσαρμοστούν σε μια νέα πραγματικότητα.

 

Η φάση της «Επαναφοράς» έχει δύο σημαντικά στοιχεία. Το πρώτο αφορά στον ενθουσιασμό με τον οποίο θα επανέλθουν όλοι οι αθλητές στις δραστηριότητές τους. Εκεί θα χρειαστεί «σύνεση» και σταδιακή εισαγωγή, ώστε η ψυχική φόρτιση του διαστήματος να μην διοχετευτεί σε υπερβολές και υπερπροσπάθεια. Ο στόχος δεν είναι να «κερδηθεί ο χαμένος χρόνος» αλλά να γίνει η όσο το δυνατόν καλύτερη επαναφορά. Οπότε εκεί χρειάζεται υπομονή, κατανόηση, προσπάθεια και κυρίως, χωρίς βιασύνη. Τα "βήματα" ένα προς ένα είναι: Σοκ, Προσαρμογή, Επαναφορά".

 

Για το διάστημα που βρισκόμαστε τώρα ο κ. Ζαρώτης λέει: "Εστιάστε στον στόχο. Όσο πιο πολύ δουλέψει κάποιος στην καραντίνα, τόσο πιο έτοιμος θα είναι για τη συνέχεια. Χρειάζεται να βρει στόχο, να εστιάσει σε ό,τι μπορεί να βελτιώσει με βάση τη συνθήκη και να εκμεταλλευτεί το χρόνο με το δεδομένο ότι η περίοδος της καραντίνας θα τελειώσει και θα βρεθεί ξανά σε φάση προπόνησης και αγώνων. Υπάρχουν βέβαια διαφορές μεταξύ επαγγελματιών και ερασιτεχνών, με βάση το στόχο σε κάθε περίπτωση. Η διατήρηση της ρουτίνας, με βάση το πώς ήταν και όταν είχε προπονήσεις θα τον βοηθήσει να παραμείνει συγκεντρωμένος".

 

Σχετικά με τους γονείς των νεαρών αθλητών λέει:

 

"Αποτελούν παράγοντα υποστήριξης και θα χρειαστεί να τονίζουν στα παιδιά ότι η περίοδος της καραντίνας έχει «ημερομηνία λήξης» και θα επανέλθουν στην κανονικότητα, με τον αθλητισμό τους ως μέρος αυτής. Σκοπός είναι να τους ενθαρρύνουν να επιστρέψουν διατηρώντας το κίνητρό τους. Από την εμπειρία της πρώτης καραντίνας, τα παιδιά και οι γονείς έδειξαν μεγάλη συνέπεια στην επιστροφή τους".

 

Σχετικά με το θέμα της χρήσης των social media από επαγγελματίες αθλητές (σ.σ. είδαμε πως από ένα tweet του Στέφανου Τσιτσιπά προκλήθηκε μεγάλος δημόσιος διάλογος) ο κ. Ζαρώτης λέει:

 

"Οι αθλητές λειτουργούν ως πρότυπα και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή καθώς ασκούν επίδραση σε πολλούς περισσότερους ανθρώπους από ό,τι ο μέσος άνθρωπος. Τους ακολουθούν επίσης πολλοί νεαροί αθλητές και τείνουν να μιμούνται τις απόψεις και τη στάση τους. Οπότε, η κάθε άποψη έχει παραπάνω βαρύτητα, προσδίδοντας μεγαλύτερη ευθύνη και στον αθλητή. Οι σημαντικοί, σε φήμη, αθλητές αποτελούν έμμεσους «εκπαιδευτές» των παιδιών που εμπλέκονται στον αθλητισμό.

 

Κατά τη γνώμη μου ίσως θα χρειαστεί να «αποφεύγουν» την εμπλοκή σε σχόλια καθώς δεν είναι δεδομένο ότι μπορούν να είναι αποδεκτοί από όλους και πάντα θα υπάρξει κάποιος που επιτηδευμένα προκαλεί την αντίδρασή τους".

 

Για το γεγονός πως οι επαγγελματίες αθλητές σήμερα παίζουν σε άδεια γήπεδα κι αυτό επηρεάζει τη ψυχολογία τους:

 

"Η απουσία φιλάθλων σε πρώτη φάση, δείχνει να «αποδυναμώνει» την έδρα, αφαιρώντας το όποιο πλεονέκτημα προσδίδει η παρουσία τους. Λόγω της παρουσίας του κόσμου, οι αθλητές ενθαρρύνονται και μπορούν να λάβουν ώθηση για περισσότερη προσπάθεια και ενεργοποίηση.

 

 Οι αντιδράσεις του κόσμου αποτελούν θετική αίσθηση ανατροφοδότησης, η γηπεδούχος ομάδα καταβάλλει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη προσπάθεια, αναζητώντας περισσότερες θετικές αντιδράσεις. Ο ίδιος μηχανισμός λειτουργεί και για την φιλοξενούμενη ομάδα, ακριβώς αντίστροφα. Ανεξάρτητα από το πόσο έμπειρος ή σίγουρος είναι ένας παίκτης, έχοντας ένα πλήθος ανθρώπων να φωνάζει εναντίον του, είναι εύκολο να χάσει τη συγκέντρωσή του.

 

 Το κοινό του γηπεδούχου μπορεί επίσης να ενεργήσει ως περισπασμός. Σε προσωπικό επίπεδο, το κοινό σε «βοηθά» να ξεπεράσεις λάθη μέσα στον αγώνα ή και να μείνεις σ’ αυτά, αν είσαι ο «αντίπαλος». Επίσης, ορισμένες ομάδες ή και ορισμένοι αθλητές απολαμβάνουν τον ρόλο του «αντιπάλου» και βρίσκουν κίνητρα στην αρνητική ατμόσφαιρα. Όταν οι θεατές απουσιάζουν, θα λείψει και ο έξτρα παρακινητικός παράγοντας".

 

*O Γιάννης Ζαρώτης είναι κάτοχος άδειας ασκήσεως επαγγέλματος Ψυχολόγου ως απόφοιτος του Τμήματος Ψυχολογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και απόφοιτος του Φ.Π.Ψ. Ιωαννίνων.