«Αν υπάρχει ένα κλασικό σύνθημα είναι το «η πρώτη του Μάη δεν είναι αργία, είναι απεργία». Γιατί; Είναι μια ιστορία που έχει ως οριοθετημένη αφετηρία το Σικάγο, και χρονολογία το 1886 (αν και το αγωνιστικό κίνημα των εργατών είχε ξεκινήσει αρκετά χρόνια πριν). Θα κάνουμε μια ιστορική αναδρομή, για να μαθαίνουν οι νέοι και να… θυμούνται οι... παλιοί.
Γι' αυτούς που Πρωτομαγιά είναι απλά η αποθέωση της Άνοιξης, απλά να σημειώσουμε ότι ο Μάιος πήρε το όνομά του από τη ρωμαϊκή θεότητα Maja (Μάγια), που με τη σειρά της πήρε το όνομά της από την ελληνική λέξη Μαία, που σημαίνει τροφός και μητέρα.
Για τους εργατικούς αγώνες η πρώτη του Μάη, είναι ημέρα - ορόσημο, ημέρα - σύμβολο. Από το 1872, στον Καναδά, οι εργάτες είχαν ξεκινήσει να διεκδικούν καλύτερες συνθήκες δουλειάς, οκτάωρη απασχόληση. Το 1884 στο συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας ελήφθη απόφαση να γίνουν την 1η Μάη απεργιακές κινητοποιήσεις στο Σικάγο, το μεγαλύτερο τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ. Κεντρικό σύνθημα: «Οκτώ ώρες δουλειά, οκτώ ώρες ανάπαυση, οκτώ ώρες ύπνο».
Το Κεντρικό Εργατικό Συνδικάτο και η Διεθνής Ένωση Εργαζομένων «Μαύρη Διεθνής» ήταν οι πιο δραστήριες οργανώσεις. Την πρωτομαγιά έγινε γενική απεργία, με μεγάλη συμμετοχή, παρότι το κλίμα μύριζε… μπαρούτι. Ήταν Σάββατο (εργάσιμη μέρα, πάντως) όταν εργάτες με τις οικογένειές τους ξεκίνησαν για να διαδηλώσουν στην πλατεία Haymarket.
Οι πρώτοι νεκροί
Απέναντί τους είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις, με οπλοπολυβόλα (!), που σύντομα ανέλαβαν δράση. Μια βόμβα έσκασε ανάμεσα στους εργάτες, οι πρώτοι νεκροί, οι τραυματίες, έγραψαν με το αίμα τους την ιστορία του εργατικού κινήματος. Δύο μέρες μετά η αστυνομία σκότωσε τέσσερις εργάτες και τραυμάτισε πολλούς άλλους, σε συγκέντρωση κοντά στο εργοστάσιο ξυλείας Μακ Γκόρμικ.
Το πρωί της επόμενης μέρας έγινε ειρηνική συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην Πλατεία Αγοράς. Μια νέα βόμβα -μέχρι σήμερα δεν έχει διευκρινιστεί αν ήταν επαναστατική ή προβοκατόρικη ενέργεια- αυτή τη φορά προς την πλευρά της αστυνομίας, σκότωσε 7 αστυνομικούς και τραυμάτισε άλλους 66. Η αστυνομία επιτέθηκε, σκοτώνοντας αρκετούς και τραυματίζοντας γύρω στους 200 διαδηλωτές.
Στη συνέχεια δίκες - παρωδία και τελικά, στις 27 Μαΐου, το κακουργιοδικείο κατηγόρησε 8 μέλη της Μαύρης Διεθνούς, για το φόνο των αστυνομικών που είχαν σκοτωθεί από τη βόμβα της 4ης Μαΐου. Τα ονόματα των κατηγορουμένων ήταν: Α. Πάρσονς. Α. Σπάις. Μ. Σνομπ, Σ. Φίλντεν, Τζ. Ένγκελ, Α. Φίσερ, Ο. Νιμπ και Λ. Λινγκ.
Επτά καταδικάσθηκαν σε απαγχονισμό και ο άλλος ένας σε 15 χρόνια φυλάκιση. Στις 25 Ιουνίου 1893, στους τάφους έγινε τελετή και αναρτήθηκε χάλκινο μνημείο, ενώ μια μέρα αργότερα ο κυβερνήτης του Ιλινόις, Τζον Άλτζελτ, ζήτησε δημόσια συγγνώμη εκ μέρους της Πολιτείας.
Πρωτομαγιά στην Ελλάδα
Το 1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στην Ελλάδα, από τον Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη.
Το 1893, τα αιτήματα της διαδήλωσης ήταν οκτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική ασφάλιση στα θύματα εργατικών ατυχημάτων.
Το 1894 έγιναν 10 συλλήψεις και τον Αύγουστο έπιασαν τον Καλλέργη.
Το 1936 οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης, που από τον Φεβρουάριο είχαν καταλάβει το εργοστάσιο, δέχθηκαν επίθεση από την αστυνομία και τον στρατό. Στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου, χωροφύλακες πυροβόλησαν και σκότωσαν 7-8 εργάτες. Σ' αυτό το σημείο έχει στηθεί το μνημείο του καπνεργάτη.
Tουλάχιστον 12 νεκροί και 300 τραυματίες ήταν ο απολογισμός, αλλά και... ένα από τα μεγαλύτερα έργα της ελληνικής διανόησης. Ο «Επιτάφιος» του Γιάννη Ρίτσου ήταν εμπνευσμένος από αυτή τη ματωμένη πρωτομαγιά.
Το 1944 ο κατοχικός στρατός των Γερμανών, εκτέλεσε 200 Έλληνες αγωνιστές στο σκοπευτήριο της Καισαριανής.
Το 1976, σκοτώθηκε σε… τροχαίο (αδιευκρίνιστο ακόμα) ο Αλέκος Παναγούλης, ο οποίος έμεινε στην ιστορία για την απόπειρα δολοφονίας ενάντια στον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο (Αύγουστος του '68).
Δεν θα μπούμε στον πειρασμό να τοποθετηθούμε σχετικά με το κατά πόσο δικαιώθηκαν αυτοί οι αγώνες. Υπάρχει η άποψη ότι οι όποιες κατακτήσεις αποτελούν ρεβιζιονισμό και πως μόνο όταν ο εργάτης είναι εξαθλιωμένος ξεσηκώνεται (Λένιν). Υπάρχει η άποψη πως τα πάντα αρχίζουν και τελειώνουν στο λουλουδένιο στεφάνι και στο μαγιόξυλο.
Κρατήστε αυτήν που θέλετε. Το ότι έχουμε τη δυνατότητα να τα λέμε, να επιλέγουμε τη στάση μας απέναντι στην ιστορία και στο μέλλον, είναι πάντως αποτέλεσμα παγκόσμιων αγώνων, ανάλογων με αυτών του Σικάγο».
Ανακοίνωση της ΕΣΗΕΜΘ
Η ΕΣΗΕΜΘ σε ανακοίνωσή της αναφέρει τα εξής: «Απροκάλυπτη επίθεση για απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και κλιμακούμενη εφόρμηση στα δικαιώματά τους δέχονται και φέτος οι εργαζόμενοι. Πίσω από την κυνική προσέγγιση και την τρομοκρατική αριθμητική της κρίσης, δεν βρίσκονται απλά κάποια οικονομικά μεγέθη αλλά άνθρωποι που βλέπουν να διακυβεύεται σοβαρά το μέλλον και η ίδια η υπόστασή τους μέσα από την υπονόμευση και την προσπάθεια κατακρήμνισης ακόμη και των στοιχειωδών δικαιωμάτων τους.
Το μήνυμα της φετινής Πρωτομαγιάς δεν μπορεί παρά να αποτελεί απάντηση σ’ αυτήν την πρωτοφανή επίθεση που δέχονται οι εργαζόμενοι από την εργοδοσία και την κυβερνητική πολιτική, με την αποσάθρωση των εργασιακών σχέσεων την οποία επιτείνει το προσφάτως διαμορφωμένο νομικό τοπίο, το δυσμενέστερο των τελευταίων δεκαετιών.
Οι δημοσιογράφοι, αναπόσπαστο κομμάτι του συνόλου των εργαζομένων, αναλαμβάνουν με αίσθημα ευθύνης το καθήκον που απορρέει από την ιδιότητά τους, όχι μόνο να υπερασπιστούν τα δίκαια της επαγγελματικής τους οντότητας, αλλά και να μεταφέρουν και ενισχύσουν τη φωνή κάθε εργαζόμενου που διεκδικεί ένα δίκαιο και ασφαλές εργασιακό περιβάλλον. Αυτό σημαίνει ότι υπερασπίζονται, παράλληλα, τη δημοκρατία, την ελευθεροτυπία, την ποιοτική ενημέρωση και τη δημοσιογραφική δεοντολογία».
0 Σχόλια